تحوّلات موسوم به بهار عربی که بسیاری از آن تعبیر به بهار و بیداری میکردند و وجه بارز آن را مطالبۀ آزادی و دموکراسی میدانستند، خیلی زود به خزان نشست. مسیر این روند منحرف و خشونت به وجه بارز آن مبدّل شد. گروههای بنیادگرایی چون داعش، رژیمهای دیکتاتوری، گروههای تندروی چکیده کامل
تحوّلات موسوم به بهار عربی که بسیاری از آن تعبیر به بهار و بیداری میکردند و وجه بارز آن را مطالبۀ آزادی و دموکراسی میدانستند، خیلی زود به خزان نشست. مسیر این روند منحرف و خشونت به وجه بارز آن مبدّل شد. گروههای بنیادگرایی چون داعش، رژیمهای دیکتاتوری، گروههای تندروی چون القاعده و گروههای شبه نظامی در عراق، سوریه و یمن، ابعاد تازهی از سبعیت و خشونت لجام گسیخته را به کمک ظرفیت رسانههای دیداری- شنیداری به نمایش گذاشتند. در حقیقت خشونت به شکل بیسابقهای به اهرم نمایش قدرت کنشگران مختلف مبدل شد. از این رو اهمیت این متغیر و نقشی که این عامل در تحولات اخیر خاورمیانه بر عهده دارد، نویسندگان را مجاب ساخت تا به بررسی علل و پیامدهای شکلگیری خشونت، به ویژه با انگیزههای سیاسی بپردازند. این هدف حول این پرسش شکل گرفت که ویژگیهای محوری خشونت سیاسی از دیدگاه دلاپورتا چیست. از این رو تلاش میشود تا با رویکردی تحلیلی- تبیینی و با استناد به آرای «دوناتلا دلاپورتا» در حوزۀ خشونت سیاسی و رجوع به منابع کتابخانهای و اینترنتی به واکاوی این پدیده در قالب فکری و گفتمانی پرداخته شود. فرضيه پژوهش بر اين اصل استوار است كه خشونت سیاسی و به طور ویژه خشونت پنهان، فرآیندی پیچیده و چندبُعدی است که سازوکارهای مختص خود را دارد. خشونت سیاسی پنهان در حقیقت برآیند تعامل و تقابل چندسویۀحاکمیت و گروههای اجتماعی و کنشگران با توجه به امکانات و ظرفیتهای موجود است.
پرونده مقاله