تأثیر جهانی شدن بر نهادهای مدنی در ایران
محورهای موضوعی : پژوهش سیاست نظری
عباس منوچهری
1
(دانشگاه تربیت مدرس)
فیروز جعفری
2
(دانشگاه تربیت مدرس)
آزاده شعبانی
3
(دانشگاه تربیت مدرس )
کلید واژه: جهانی شدن نهادهای مدنی رئالیسم انتقادی عدم تناظر جامعه مدنی,
چکیده مقاله :
در قلمرو مطالعات علوم انسانی در دهه هشتاد میلادی، پدیده «جهانی شدن» و نیز «جامعه مدنی» در کانون توجه قرار گرفت و در این میان نسبت این دو با یکدیگر نیز در مرکز توجه و تحلیل اندیشمندان مختلف بوده است. مقوله جامعه مدنی در ایران نیز در نیمه دهه هفتاد شمسی مورد توجه قرار گرفت که مقارن با اواخر دهه 90 میلادی است. در این مقاله با استفاده از روش رئالیسم انتقادی، تأثیر جهانی شدن بر نهادهای مدنی در ایران تجزیه و تحلیل شده و نشان داده شده است که در سال های 1376-1390، تناظری میان تحول در نهادهای مدنی و جهانی شدن در ایران وجود نداشته است. رئاليسم انتقادي به اين معنا كه امر واقعي مورد مواجهه، یعنی نهادهای مدنی از سه سطح هستي-شناسانه، واقعيت‌مندي و داده‌اي تشكيل شده است. نهادهای عمومی (مشارکتی) به عنوان سطح هستی‌شناختی امر واقع، نهادهای اجتماعی به عنوان سطح واقعیت‌مندی امر واقع و نهادهای سیاسی به عنوان سطح داده مند امر واقع در نظر گرفته شده‌اند.
In the field of social sciences and humanities in the 1980s, the phenomenon of “globalization” as well as “civil society” were in the spotlight. Meanwhile, the ratio of these two together has been at the center of attention and analysis of various scholars. The concept of civil society in Iran was considered in the mid-seventies (the late 1990s). In this article, using the method of critical realism, the effect of globalization on civil institutions in Iran has been analyzed and it has been shown that between 1997 and 2011 there was no relation between the transformation of civil institutions and globalization in Iran. Critical Realism means that the real, that is, civil institutions, consists of three levels ontological, actuality and factual. Public institutions (participatory) are regarded as the ontological level of the real, social institutions as the actuality level of the real and political institutions as the factual level of the real.
اساسنامه اتحاديه سراسري كانون¬هاي وكلاي دادگستري ايران- اسكودا.
الهام، غلامحسین (1379) جایگاه هیئت منصفه در حقوق ایران، ماهنامه معرفت، شماره 36، صص 9-17.
انصاری، محمداسماعیل (1379) فرهنگ عمومی «مشارکت اجتماعی و نقش آن در وفاق اجتماعی»، ماهنامه آزما، شماره 6، صص 36-39.
بشیریه، حسین (1380) درس¬های دموکراسی برای همه، تهران، نگاه معاصر.
پیران، پرویز (1381) «کارنامه شوراها در گام نخست»، مجله بازتاب اندیشه، شماره 36، اسفند، صص 68-73.
حریری اکبری، محمد (1383) «مدیریت توسعه و نهادهای مدنی»، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، شماره 2، تابستان، صص 41-56.
دوورژه، موریس (1372) جامعه¬شناسی سیاسی، ترجمه ابوالفضل قاضی، تهران، دانشگاه تهران.
رابرتسون، رولند (1385) جهاني شدن، تئوري‌هاي اجتماعي و فرهنگ جهاني، ترجمه کمال پولادی، تهران، ثالث.
سینایی، وحید و دیگران (1383) «آشنایی اجمالی با اصول و بنیادهای علم سیاست عملی»، دفتر مطالعات سیاسی مرکز پژوهش¬های مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل 6991، خرداد، صص 1-67.
قاسمی، یارمحمد (1390) «رابطه دولت و جامعۀ مدنی در ایران از منظر جامعه¬شناسی تاریخی»، علوم اجتماعی فردوسی مشهد، شماره 2 (پیاپی16)، پاییز و زمستان، صص 97-130.
کوئن، بروس (1372) درآمدی بر مبانی جامعه¬شناسی، ترجمه دکتر غلامعباس توسلی و رضا فاضل، تهران، سمت.
گلشن¬پژوه، محمود (1382) «سازمان¬های غیر دولتی، ابزارهای کارآمد ارتقای حقوق بشر»، در: کتاب حقوق بشر و چشم¬اندازها، تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی.
گیدنز، آنتونی (1384) پیامدهای مدرنیت، ترجمه محسن ثلاثی، تهران، مرکز.
----------- (1385) تجدد و تشخص: جامعه و هویت شخصی در عصر جدید، ترجمه ناصر موفقیان، تهران، نی.
مهر نوروزی، زهره (1384) «سرمایه اجتماعی و نقش نهادها»، مجله حدیث زندگی، شماره 27، بهمن و اسفند.
وثوقی، منصور و علی¬اکبر نیک¬خلق (1371) مبانی جامعه¬شناسی، چاپ پنجم، تهران، خردمند.
http://www.aftabnews.ir.
http://www.aoij.org.
http://www.ilna.ir.
http://www.khorasanprisons.ir.
http://www.medianews.ir/guide/associations/aoijr.