تحلیل و ارزیابی تنوع و تساهل در اندیشه سیاسی جان رالز
محورهای موضوعی : پژوهش سیاست نظری
حميد نساج
1
(گروه علوم سياسي، دانشگاه اصفهان )
علی علی حسینی
2
(دانشگاه اصفهان)
ابوالفضل باقری اژیه
3
(گروه علوم سياسي، دانشگاه اصفهان )
کلید واژه: جان رالز خرده‌فرهنگ‌ها تنوع فرهنگی تساهل و معقولیت عقلانیت,
چکیده مقاله :
این مقاله قصد بررسی این پرسش را دارد که چگونه می‌توان چندفرهنگ‌گرايي را پاس داشت و در عین حال از حقوق فردي افراد در برابر گروه‌هاي فرهنگي و قومي اقليت دفاع كرد؟ در پاسخ به این پرسش، راه کار «جان رالز» را که در كتاب «ليبراليسم سياسي» مطرح کرده، با تأکید بر تفكيك عقلانيت از معقوليت بررسی می کنیم. اما در پایان مشخص می‌گردد که تعريف رالز از معقوليت به شدت مضيق و محدودکننده است و هر چند اساس تفكيك عقلانيت و معقوليت می‌تواند مبناي خوبي براي تساهل در جوامع چندفرهنگي باشد، این تعريف به شدت مخل اين هدف است. پژوهش پیش رو از رویکرد تفسیری، تحلیل مفهومی و ارزیابی انتقادی به مثابه رهیافت نظری بهره می‌برد و بر اساس آن به مسئله تنوع فرهنگی به عنوان زمینه شکل گرفتن طرح موضوع و نیز نظریۀ عدالت رالز، به عنوان بستری که امر معقول و عقلانی در آن متولد می‌شود و می‌بالد، می‌پردازد.
This paper aims to examine the question of how we can respect multiculturalism and at the same time defend the rights of the individuals against ethnic minorities and cultural groups? In response to the question, we examined Rawls's strategy mentioned in his book of "political liberalism" emphasizing on the separation of rationality from reasonableness. But at the end it becomes clear that Rawls's definition of reasonableness is extremely strict and restrictive, and in spite of the distinguishing rationality and reasonableness can be a good basis for tolerance in multicultural societies, but this definition is highly detrimental to this goal. This research has exploited interpretive approach, conceptual analysis and critical assessment as the theoretical strategies and based on this fact, it deals with the issue of cultural diversity as a context of forming the subject introduction and also considering Rawls's theory of justice as background in which the idea of reasonableness and rationality was born and grown.
آرمان مهر، محمدرضا و محمود توسلی (1389) «تحلیل فلسفی روش‌شناسی جان رالز در استخراج معیار عدالت اقتصادی»، روش‌شناسی علوم انسانی، سال 16، شماره 22، صص 35-60.#
اسپریگنز، توماس (1392) فهم نظریه‌های سیاسی، ترجمه فرهنگ رجایی، چاپ هفتم، تهران، آگه.#
اسلامی، شهلا (1386) «جان رالز: از سنت قرارداد اجتماعی تا دو اصل عدالت»، پژوهش فلسفی، شماره دوازدهم، صص 11-32.#
افضلی، جمعه خان (1386) «تأملی در روش¬شناسی فلسفه سیاسی رالز»، معرفت فلسفی، سال چهارم، شماره سوم، صص 37-72.#
اکرمی، موسی (1386) «رالز: از دو اصل عدالت تا برداشتی سیاسی از عدالت»، اطلاعات حکمت و معرفت، شماره 21، صص 14-18.#
باردن، لورنس (1375) تحلیل محتوا، ترجمه محمد یمنی و ملیحه آشتیانی، تهران، دانشگاه شهید بهشتی.#
تقی¬لو، فرامرز (1386) «تنوع قومی، سیاست چندفرهنگی و الگوی شهروندی (بررسی موردی: ایران معاصر)»، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 1، صص 9-31.#
تلیس، بی رابرت (1385) فلسفه رالز، ترجمه خشایار دیهیمی، تهران، طرح نو.#
توانا، محمدعلی (1389) «نظریه عدالت سیاسی جان رالز: راه‌حلی برای معمای دووجهی آزادی و برابری»، دوفصلنامه علمی پژوهشی سیاست نظری، شماره 8، صص 99-126.#
توسلی رکن‌آبادی، مجید و محمد شجاعیان (1392) «نظریه عدالت سندل و چندفرهنگ‌گرایی»، مطالعات فرهنگ- ارتباطات، شماره 22، صص 157-180.#
حسینی بهشتی، علیرضا (1383) جستارهایی در شناخت اندیشه سیاسی معاصر غرب، تهران، مؤسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.#
------------------ (1380) بنياد نظري سياست در جوامع چندفرهنگي، تهران، بقعه.#
------------------ (1379) «تعدد فرهنگی و سیاست: صورت‌مسئله»، فصلنامه مطالعات ملی، شماره 6، صص 57-72.#
حقیقت، سید صادق (1391) روش‌شناسی علوم سیاسی، چاپ سوم، قم، دانشگاه مفید.#
رالز، جان (1390) نظریه عدالت، ترجمه سید محمدکمال سروریان و مرتضی بحرانی، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.#
------------- (1387) «مقالات ویژه: لیبرالیسم سیاسی»، فصلنامه فرهنگی اجتماعی گفت-وگو، شماره 52، صص 7-38.#
طاهری، محمد (1392) «عدالت و انصاف در اندیشه رالز»، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، سال نهم، شماره 22، صص 169-192.#
غرایاق زندی، داوود (1381) «نظریه عدالت جان رالز: نظریه‌ای جهان‌شمول یا لیبرالی»، اطلاعات سیاسی – اقتصادی، شماره 185 و 186، صص 70-79.#
محمودی، سید علی (1386) فلسفه سیاسی کانت: اندیشه سیاسی در گستره فلسفه نظری و فلسفه اخلاق، چاپ دوم، تهران، نگاه معاصر.#
--------------- (1376) عدالت و آزادی: گفتارهایی در باب فلسفه عدالت، تهران، اندیشه معاصر.#
معینی علمداری، جهانگیر (1392) روش‌شناسی نظریه‌های جدید در سیاست (اثبات‌گرایی و فرااثبات‌گرایی)، چاپ چهارم، تهران، دانشگاه تهران.#
منوچهری، عباس و دیگران (1393) رهیافت و روش در علوم سیاسی، چاپ ششم، تهران، سمت.#
نجف¬پور، سارا و سید جواد امام‌جمعه¬زاده (1392) «بررسی تطبیقی کاربردی شدن نظریه‌های تنوع فرهنگی (لیبرالیسم، پسالیبرالیسم، نسبی‌گرایی و باهمادگرایی)»، دوفصلنامه علمی- پژوهشی پژوهش سیاست نظری، دوره جدید شماره 13، صص 113-137.#
واعظی، احمد (1393) نقد و بررسی نظریه‌های عدالت، چاپ دوم، قم، مؤسسه پژوهشی امام خمینی(ره).#
همپتن، جین (1380) فلسفه سیاسی، ترجمه خشایار دیهیمی، تهران، طرح نو.#
Bufacchi.# Vittorio (2005) "Motivating Justice", Contemporary Political Theory.# Avenel: Feb.# Vol.#4, Iss.# 1.#
Cohen-Almagor.# Raphael, (2001) " Liberalism and the limits of multiculturalism", Journal of Canadian Studies.# Vol.# 36, Iss.# 1.#
Mckinnon, Catrina (2006) Toleration, A Critical Introduction, routledge.#
Rawls, John (1996) Political Liberalism, New York, Columbia University Press
Talisse.# B.# Robert (2003) "Rawls on pluralism and stability" Critical Review.# Astoria: Winter.# Vol.# 15, Iss.# 1/2.#
Taylor.# S.#Robert (2003)," Rawls's defense of the priority of liberty", Philosophy and Public Affairs.# Princeton: Summer Vol.#31, Iss.# 3.#